Οι ουλές έρχονται σε πολλές διαφορετικές υφές, χρώματα και μεγέθη. Πολλά σημάδια γίνονται μικρότερα, πιο ομαλά και λιγότερο ορατά με το χρόνο.
Για περίπου το 10% των ανθρώπων όμως, ακόμη και μικροί τραυματισμοί μπορούν να δημιουργήσουν ουλές που είναι υπερβολικά μεγάλες, ανυψωμένες και σκουρόχρωμες, εκτείνονται πολύ πέρα από τον αρχικό τραυματισμό στο δέρμα και μπορεί να συνεχίσουν να αυξάνονται με το χρόνο. Αυτοί οι τύποι ουλών είναι γνωστοί ως χηλοειδή.
Τι πρέπει να ξέρετε για τα χηλοειδή:
• Μπορεί να προκαλούν μια ανησυχία λόγω της εμφάνισής τους, ιδιαίτερα αν είναι στο πρόσωπο, το λαιμό ή τα χέρια.
• Σχηματίζονται ως αποτέλεσμα μιας υπερβάλλουσας επουλωτικής δράσης του οργανισμού μερικών ανθρώπων, ειδικά εκείνων με περισσότερη χρωστική ουσία στο δέρμα τους.
• Κάποια συγκεκριμένα φάρμακα, καθώς και φαρμακευτικές συνεδρίες εντός ιατρείου, μπορεί να βελτιώσουν την εμφάνιση των χηλοειδών.
Γιατί τα χηλοειδή είναι πρόβλημα;
Εκτός από την άσχημη όψη, οι άνθρωποι με χηλοειδή ουλές μπορεί να έχουν άλλες ανησυχίες πέρα από την αισθητική. Τα χηλοειδή σημάδια μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία, σφίξιμο ή ακόμη και περιορισμένη εμβέλεια κίνησης εάν εμφανιστούν κοντά σε μια άρθρωση, όπως το γόνατο τον καρπό, τα δάχτυλα ή αλλού. Το υπερβολικό τέντωμα του δέρματος μπορεί να προκαλέσει φαγούρα και, λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους τους, τα χηλοειδή σημάδια είναι επιρρεπή στο να τρίβονται στα ρούχα, προκαλώντας έτσι ερεθισμό.
Όπως και κάθε ουλή, οι χηλοειδείς μπορεί να είναι δύσκολο να θεραπευτούν. Αλλά υπάρχει ιατρική πρόοδος στη θεραπεία που σήμερα πλέον μπορεί να υποσχεθεί ίαση.
Η πρόληψη των χηλοειδών ουλών μέσω της κατάλληλης φροντίδας των πληγών και της αποφυγής τραυματισμών στο δέρμα, όπως είναι τα τρυπήματα (piercing), είναι η καλύτερη στρατηγική για τους ανθρώπους που είναι επιρρεπείς στο να αποκτήσουν χηλοειδή σημάδια.
Τι φταίει και μια ουλή ή ένας τραυματισμός γίνεται χηλοειδές;
Μια χηλοειδής ουλή σχηματίζεται εξαιτίας της υπερβολικής απόκρισης του δέρματος σε τραυματισμό. Ακόμα και μικρές πληγές μπορεί να προκαλέσουν χηλοειδή. Μερικές από τις πιο κοινές αιτίες των χηλοειδών περιλαμβάνουν:
• κοψίματα ή τρυπήματα, συμπεριλαμβανομένου και του ξυρίσματος
• εγκαύματα
• τομές από χειρουργική επέμβαση
• τσιμπήματα εντόμων
• δερματικές παθήσεις, όπως η ακμή
• ανεμοβλογιά ή ασθένειες που προκαλούν ουλές του δέρματος
• τατουάζ ή τρυπήματα
Κάποια χηλοειδή σημάδια σχηματίζονται χωρίς εμφανή αιτία, ενώ ορισμένα είναι πιθανό να εμφανίζονται χωρίς την παρουσία κάκωσης του δέρματος. Μπορούν επίσης να εμφανιστούν χρόνια μετά τη στιγμή που έχει σημειωθεί κάκωση.
Όταν το δέρμα τραυματίζεται, στέλνει κύτταρα που παράγουν κολλαγόνο για να θεραπεύσουν την πληγή. Στην ιδανική περίπτωση, τα κύτταρα κάνουν τη δουλειά τους και κλείνουν τον τραυματισμό, αφήνοντας μια μικρή ουλή. Με τα χηλοειδή όμως, τα κύτταρα του δέρματος συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται ακόμη και μετά την επουλωμένη πληγή. Ο ουλώδης ιστός συνεχίζει να αναπτύσσεται, σχηματίζοντας μια μεγάλη ανυψωμένη ουλή.
Αν και τα χηλοειδή σημάδια μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε τύπο δέρματος, είναι πιο πιθανό να σχηματιστούν σε:
• όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό χηλοειδών
• άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών (ειδικά στους νέους που διέρχονται από την εφηβεία)
• εγκύους
• ανθρώπους με πιο σκούρες αποχρώσεις του δέρματος.
Τα χηλοειδή σημάδια θεωρούνται ως ένα είδος καλοήθους όγκου. Αν και μπορεί να είναι ενοχλητικά, δεν μετατρέπονται σε καρκίνο, ούτε δημιουργούν προβλήματα υγείας.
Δυο θεραπείες για το σπίτι που πρέπει να γνωρίζετε
Δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει θεραπεία κατ’οίκον για να απαλλαγεί κάποιος από χηλοειδή ουλές. Υπάρχουν όμως μερικά πράγματα που οι ασθενείς μπορούν να κάνουν στο σπίτι μετά από τραυματισμό του δέρματος για να βοηθήσουν στην αποτροπή σχηματισμού των χηλοειδών ή να ελαχιστοποιήσουν την εμφάνισή τους.
1) Επιθέματα ή τζελ σιλικόνης.
Η σιλικόνη είναι μία από τις πιο διαδεδομένες θεραπείες για τα σημάδια και έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στη συρρίκνωση κάποιων ανυψωμένων και χηλοειδών ουλών. Η σιλικόνη έχει χαμηλό κίνδυνο παρενεργειών και είναι εύκολη στη χρήση.
Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η εφαρμογή επιθεμάτων σιλικόνης σύμφωνα με τις οδηγίες, συνιστούν έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη συρρίκνωση των υφισταμένων ανυψωμένων ουλών ή για την αποτροπή σχηματισμού τους.
2) Κρέμα ή λοσιόν για το δέρμα
Μια ανασκόπηση στο International Journal of Cosmetic Science αναφέρει ότι ορισμένα προϊόντα δέρματος, όπως αυτά που περιέχουν λανολίνη ή βαζελίνη, μπορεί να βελτιώσουν την εμφάνιση μιας ουλής. Οι ασθενείς πρέπει να χρησιμοποιούν τις κρέμες τακτικά και να καλύπτουν την ουλή καθώς η πληγή θεραπεύεται.
Αν και οι κρέμες που περιέχουν εκχύλισμα κρεμμυδιού ή βιταμίνη Ε χρησιμοποιούνται ευρέως για ουλές, δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι βοηθούν με τα χηλοειδή.
Οι 5 πιο αποτελεσματικές ιατρικές θεραπείες
1) Κρέμα τρετινοΐνης (Retin-A)
Η προσωρινή ψύξη των ιστών με κρυοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της εμφάνισης των χηλοειδών. Το Tretinoin είναι ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο για το δέρμα. Συνήθως χρησιμοποιείται για την ακμή και τη γήρανση, λειτουργεί επιταχύνοντας τη φυσική κυτταρική ανανέωση του δέρματος.
Μια ανασκόπηση του 2010 στο περιοδικό Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology διαπίστωσε ότι τα ρετινοειδή, όπως η κρέμα τρετινοΐνης και η ισοτρετινοΐνη, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του μεγέθους και της εμφάνισης των χηλοειδών.
2) Κρυοθεραπεία
Η κρυοθεραπεία είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει προσωρινή ψύξη των ιστών με συσκευή χειρός. Οι περισσότεροι άνθρωποι ανέχονται τη θεραπεία καλά, αλλά μερικοί μπορεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας να αισθάνονται έντονο πόνο, ο οποίος όμως είναι παροδικός.
Μία μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Δερματολογικής και Αισθητικής Χειρουργικής υποδεικνύει ότι μετά από αρκετές θεραπείες, η κρυοθεραπεία μπορεί να μειώσει το μέγεθος των χηλοειδών κατά 50%. Ωστόσο, η μελέτη αναφέρει επίσης ότι η κρυοθεραπεία λειτουργεί καλύτερα σε χηλοειδή σημάδια που εμφανιστήκαν στα τελευταία 3 χρόνια.
3) Ενέσεις στεροειδών
Αυτή η θεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί για χρόνια σε χηλοειδή, με κάποια επιτυχία. Μια μελέτη στο Journal of Medical Investigations and Practice ανέφερε ότι τα ενέσιμα στεροειδή είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να μειωθεί το μέγεθος και η εμφάνιση των χηλοειδών.
Η θεραπεία με στεροειδή δείχνει να λειτουργεί καλύτερα στα πρόσφατα χηλοειδή σημάδια και όταν συνδυάζεται με χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί μέρος της ουλής. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με κρυοθεραπεία.
4) Κρέμα Imiquimod μετά από αφαίρεση χηλοειδή
Αυτή η κρέμα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μιας ποικιλίας αλλοιώσεων του δέρματος. Φαίνεται να λειτουργεί καλά στο δέρμα αφού έχει αφαιρεθεί η χηλοειδή ουλή. Μια ανασκόπηση στην Εφημερίδα της Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής διαπίστωσε ότι η κρέμα μείωσε τις πιθανότητες να επανεμφανιστεί ένα χηλοειδές σημάδι.
5)Ακτινοθεραπεία
Μια νεότερη θεραπεία που παρουσιάζει ελπιδοφόρα αποτελέσματα είναι η σύντομη ακτινοθεραπεία, η οποία ξεκινά αμέσως μετά την χειρουργική εκτομή των χηλοειδών. Αρκετές μελέτες στη βιβλιογραφία πλαστικής χειρουργικής και δερματολογίας δείχνουν υψηλό ποσοστό θεραπείας, ή τουλάχιστον βελτίωση, σε χηλοειδείς ουλές σε άτομα που αντιμετωπίζονται με αυτή τη μέθοδο.
Απευθυνθείτε στον χειρουργό σας
Επειδή τα χηλοειδή είναι δύσκολο να θεραπευτούν, είναι καλύτερο να ληφθούν μέτρα για την πρόληψή τους αμέσως μετά από τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση. Οι άνθρωποι που είναι επιρρεπείς σε χηλοειδή, συνιστάται να αποφεύγουν εντελώς τη διαδικασία του τατουάζ και piercing.
Σε κάθε χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει ο ασθενής να ενημερώσει το γιατρό του για οποιοδήποτε ιστορικό χηλοειδών, ώστε να μπορεί να ξεκινήσει η πρόληψη αμέσως μετά την επέμβαση.
Αν και τα χηλοειδή δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία, επηρεάζουν κατά πολύ την ψυχική υγεία λόγω της άσχημης αισθητικής του στα άτομα που τα έχουν. Ορισμένες θεραπείες είναι διαθέσιμες, αλλά δεν υπάρχει μία ιδανική θεραπεία για όλους. Οι ασθενείς οφείλουν να συζητήσουν τις επιλογές απομάκρυνσης χηλοειδούς με το γιατρό τους και να καθορίσουν την καλύτερη πορεία δράσης.
Να μην ξεχνάμε ότι χειρουργικά μπορούμε να βοηθήσουμε μια ουλή με χηλοειδές όψη αφαιρώντας την και ξανά ράβοντας την με σωστή τεχνική μόνο στην περίπτωση που δεν έχει ραφτεί έχοντας λάβει ο χειρουργός όλα εκείνα τα μέτρα που θα μπορούσαν να ελαχιστοποιήσουν την δημιουργία του έντονου ουλώδους ιστού (σωστά τοποθετημένα δηλαδή υποδόρια ράμματα, κατάλληλος τύπος ράμματος, ελαχιστοποίηση τάσης, κτλ).
Βασικότερο όλων είναι η σωστή εκτίμηση της εκάστοτε ουλής για την χειρουργική παρέμβαση αυτής ή μη ώστε να μην προκληθεί εκ νέου τραύμα χωρίς πιθανότητα καλύτερης εξέλιξης του από το προηγούμενο.
Εάν θέλετε να πληροφορηθείτε για την πιο κατάλληλη θεραπεία του χηλοειδούς ή την πρόληψη του, επικοινωνήστε για το ραντεβού σας.
Άγγελος Νικολιδάκης
Γενικός Χειρουργός Θεσσαλονίκη
Ιατρείο Αγίας Σοφίας 12
Στρατηγού Μακρυγιάννη 8, 564 30 Σταυρούπολη
Επικοινωνία: +30 2314004820 & +30 6947218499